Around the world with Albaworld

Op 14 mei 1940 weet een flink aantal oorlogsschepen te ontsnappen uit Den Helder. Laat in de middag vertrekt een konvooi, aangevoerd door de kanonneerboot Hr.Ms. Johan Maurits van Nassau en bestaande uit de torpedoboot Hr. Ms. G13 en de mijnenleggers Hr.Ms. Medusa, Hr.Ms. Jan van Brakel, Hr.Ms. Douwe Aukes en Hr.Ms. Nautilus, richting Engeland. Duitse bommenwerpers brengen de kanonneerboot tot zinken. Na drie dagen komt het konvooi aan in Falmouth. Daar krijgt de dertig jaar oude Medusa het stempel ‘dood-schip’ omdat de apparatuur aan boord niet geschikt is voor de Britse mijnen door hun afwijkende maatvoering. Wat ook meespeelt is de behoefte aan Nederlands marinepersoneel op de RAF-basis in Pembroke Dock. Het grootste deel van de Medusa-bemanning vertrekt naar Zuid-Wales om daar mee te werken aan het opzetten van 320 Squadron van de Marine Lucht-vaartdienst, de eerste buitenlandse militaire eenheid bij de RAF.

Met een minimale bezetting om het kanon te bedienen wordt de Medusa eind juli versleept naar Holyhead om daar als depot- en wachtschip dienst te gaat doen.

Aan boord van de Medusa, onder commando van LTZ 1 J.M. Logger, kan de 21- jarige Maastrichtenaar Mathieu van Weert onmogelijk bevroeden dat hij tweeënhalve maand later op het eiland Anglesey in Noord-Wales in een onbekende wereld aan wal zal stappen, het havenstadje Holyhead van waaruit de veerboten naar Ierland vertrekken. Het is ook het eindpunt van de treinen uit Londen van de Great Western Raiway.

De Nederlandse ‘invasie’ verandert Holyhead in een echte garnizoensstad. Ook voor de inwoners is het even wennen, al die buitenlanders, maar al snel volgen de eerste afspraakjes. Ook Mathieu gaat op stap en ontmoet Maggie Parry. Een goed jaar later trouwen ze, net als meer dan 130 andere Nederlands-Welse stelletjes. Na de oorlog keren een aantal marinemannen met hun echtgenotes terug naar Nederland. Anderen, ook Mathieu en zijn Maggie, blijven in Wales.

Mathieu van Weert 1918 - 1981

De Maastrichtenaar gaat eerst aan de slag als bouwvakker. Later switcht hij naar werk bij British Rail.  Hij stamt uit een muzikaal nest, zijn vader was na de oorlog oprichter van de Wycker Fanfaar in Maastricht-Wyck. Hij sluit zich als trommelaar aan bij de Holyhead Silver Band. Met zijn eigen Mattie’s Band speelt hij achter de drums twintig jaar lang op zaterdagavonden dansmuziek in de Railway Club. Hij overlijdt in maart 1981.

Brandweerman Graham van Weert (1952) gaat na zijn pensionering aan de slag als vrijwilliger in het Maritime Museum van Holyhead. Richt er een prachtige vitrine in vol memorabilia over de Koninklijke Marine. Duikt in de geschiedenis ervan en begint in 2012 aan een flinke klus: het verhaal vastleggen van een belangrijke fase in het leven van zijn vader.

Mathieu gaat zo enthousiast aan de slag dat zijn proeflezer hem adviseert het verhaal in twee delen uit te geven. Het eerste deel, met zo’n zevenhonderd foto’s en met vooral ongelooflijk veel informatie over schepen en personen in de periode dat de Koninklijke Marine actief was in de Ierse Zee, werd in maart 2022 gepresenteerd.

Graham heeft de verkoop van de duizend gedrukte boeken in eigen hand gehouden. Wilt u het boek bestellen dan is dit te regelen via grahamvanweert@hotmail.co.uk 

From Holland to Holyhead (alleen Engelse tekst), 2021, paperback, 15 x 21 cm, 394 pag., prijs £ 11,95.

D-day, de geallieerde invasie in Europa, is al achter de rug als Adri Heijblom op de vliegbasis Morpeth in Engeland zijn Certificate of Qualification als Airgunner heeft behaald. Het was voor hem als Engelandvaarder met alleen een opleiding als automonteur op een ambachtsschool een pittige cursus. De Engelse taal is een probleem tijdens de eerste weken in een klaslokaal, waar vooral vliegtuigherkenning en morseseinen alle aandacht krijgt. Zijn resultaten zijn beneden gemiddeld, maar dat verbetert bij de volgende praktijkopleiding. Hij kwalificeert zich aan het einde van die opleidingsweken, zo zegt zijn certificaat, als een goed air-gunner. Hij is ingedeeld bij de Marineluchtvaartdienst en wordt geplaatst bij 320 Squadron, dat dan onderdeel is van de 2nd Tactical Air Force van de RAF. Aan boord van een Mitchell bommenwerper maakt hij vanaf november 1944 tot aan de bevrijding bijna vijftig operationele vluchten. Einde april 1945 wordt zijn onderdeel van Melsbroek overgeplaatst naar vliegveld Achmer in Duitsland dat net op de bezetter is veroverd. Op 2 mei maakt hij samen met de navigator van zijn Mitchell, Jo Bootsma, een wandeling langs het kanaal bij het vliegveld. Een van hen trapt op een achtergebleven landmijn. Beiden zijn op slag dood.

Het boek over Adrianus (afgekort Janus of Adri) Heijblom doet verslag over zijn tocht als Engelandvaarder dwars door Frankrijk, te voet over de Pyreneeën en dan naar Spanje, waar hij samen met Engelandgangers die hij op zijn tocht heeft ontmoet vijf maanden gevangen zit in het beruchte werkkamp Miranda de Ebro. Het gaat over pijn, afzien, moed en doorzettingsvermogen.

Het boek, met veel foto’s, vertelt over die tocht en geeft het verhaal over zijn gevaarvol werk als luchtschutter aan het einde van de oorlogsperiode.

Janus Heijblom, Boordschutter, In de boekhandel (ISBN 9789083970612), prijs €22,50.

Sjef Adriaansen, pelgrim naar Engeland.

Wim Adriaansen schreef al eerder een boek over een Engelandvaarder. In 2014 verscheen Sjef Adriaansen, pelgrim naar Engeland. Sjef was een achterneef van Wims vader. Hij werd in 1944 in Vught door de Duitse bezetter gefusilleerd.

Het gebonden boek telt 165 boeiende pagina’s., het formaat is 17,5 x 25 cm. ISBN9789081541206, is nog leverbaar via de boekhandel, prijs €19,95.

Als ik ooit nog thuis kom

Voor wie nog een boek over een Engelandvaarder wil lezen is Als ik ooit nog thuis kom, de oorlogsdagboeken van Engelandvaarder Wim Kuijpers. een aanrader. Wim Kuijpers was een vriend van Sjef Adriaansen. Het vertelt in 240 pagina’s over Kuijpers avontuurlijke reis door Europa, zijn training in Canada en Engeland en het leven bij een bommenwerperssquadron in de Tweede Wereldoorlog. Het boek is uitverkocht. Co-auteur Rob Dijksman heeft nog enkele exemplaren beschikbaar. Info: robdijksman@gmail.com

Mijn Frankrijk

In 1963 is Els Spanjer voor het eerst in Parijs. Je kan boven op de Eiffeltoren over het randje hangen om de uitwaaierende poten te fotograferen. Er rijden nog stadsbussen met achterop die leuke, open balkonnetjes. Als in de vroege uurtjes de jazzclubs sluiten ga je met nieuwe vrienden naar Les Halles voor de uiensoep van Au Pied de Cochon. Rond de middag koop je een flesje vin du pays, een baguette en een doos camembert voor een simpele backpackerslunch op het Square du Vert-Galant midden in de Seine. Nu terugkijkend: het was je ware bon vieux temps.

De volgende veertig jaar is la douce France als het even kan haar vakantie bestemming. Met Schotse vrienden kampeert ze afwisselend in Bonnie Scotland of de Dordogne, Ardèche, Pyreneeën, Elzas of rond Parijs. Ziet Greg Lemond in Parijs de Tour winnen en gaat kanoën op de Dordogne en de Ardèche. Ze staat bij het graf van Vincent van Gogh en Chopin en wandel kilometers richting Santiago de Compostela.

In 2000 switcht ze naar freelance journalistiek. Met het accent op wandelen, kunst en antiek, culinaria. En toevallig voorbijkomende onderwerpen die ze leuk vindt.

Sindsdien verschenen er ruim vierhonderd artikelen in een veertigtal tijdschriften in Nederland, België en Engeland en op diverse websites. Bij uitgeverij Het Spectrum kwam in 2005 haar wandelboek Wandel weg in Groot-Brittannië en Ierland uit. In 2011 gaf ze in eigen beheer Eilandhoppen, 50 wandelingen op Europese eilanden uit. Gevolgd door Mijn Portugal in 2018.

Tijd dus voor een Mijn Frankrijk met de artikelen die Els in de loop der jaren over Frankrijk schreef. U zult er veel van uw favoriete plekjes in missen. Niet zo vreemd, zij is daar immers nog nooit geweest.

De laatste twee hoofdstukken blijft zij wat dichter bij huis: Limburg. Maastricht is zonder enige twijfel de meest Franse stad van Nederland. Het was zelfs onder Napoleon vanaf 1794 tien jaar lang de hoofdstad van een Frans departement: het Département de la Meuse-Inférieure.

Wie als hij vijf jaar is het Onze Vader en een Wees Gegroetje in het Frans kan opzeggen moet wel zijn opgegroeid in een gezin waar de Franse cultuur hoog staat aangeschreven. Camile Oostwegel, sinds 2003 Honorair Consul in Maastricht, vertelt in het laatste hoofdstuk hoe de Franse taal zijn leven heeft bepaald. ‘Als iemand met recht ‘Mijn Frankrijk’ kan zeggen is hij het wel.

Het met ruim 250 kleurenfoto's geïllustreerde Mijn Frankrijk, 146 pagina’s, formaat 17x24 cm, kost €15,69 en is te bestellen op

mgl.mijnbestseller.nl/books/1141746

mgl.mijnbestseller.nl/books/1141746

Mijn Portugal

Net als in haar vorige boeken Wandel weg in Groot-Brittannië en Eilandhoppen vindt u in dit nieuwe wandelleesboek van Els Spanjer geen saaie, ‘bij het groene hekje links’-routebeschrijvingen. Het zijn tientallen schetsen van vaak vrij onbekende plaatsen, streken of evenementen in Portugal. Waarvan u na lezing hopelijk denkt: daar wil ik ook wel eens heen. Met een beetje fantasie en creativiteit kunt u zelf tal van variaties in zo’n tocht of bezoek aanbrengen.

Culturele en culinaire schatkamer

Erg moeilijk zal dat niet zijn. Portugal is een schatkamer vol culturele en culinaire verrassingen. Met een natuur die varieert van woest gebergte tot lieflijke, verlaten baaien. De UNESCO heeft 21 binnensteden, archeologische sites, culturele landschappen, natuurparken en immaterieel erfgoed als werelderfgoed aangemerkt.

Drink vinho verde met een graaf

Ga met Els Spanjer op zoek naar de wilde paarden van Minho of de dolfijnen in de monding van de Sado. Verken langs de Atlantische kust het langeafstandspad Rota Vicentina naar Cabo São Vicente. Of stap op de Via Algarviana in de voetsporen van middeleeuwse pelgrims. Verbaas u over de vulkanische hitte in de bodem van São Miguel of de metersdikke aslaag van een uitbarsting op Faial. Flaneer op de mondaine boulevard van Estoril en kijk verlekkerd naar een speelgoed-Ferrari in Sintra. Laat u verwennen met espada, pastel de nata, percebes en porco preto of een traditionele Cozido à Portuguesa. Drink op São Miguel de enige thee die in Europa wordt geplukt. Zie de São António processie door Lissabon trekken en raak met Pasen ontroerd door de indrukwekkende Procissão do Enterro do Senhorin Braga. Of vier op de kade van de Douro het São João-feest met de portoenses. Drink een vinho verde met een graaf of een koele Sagres met visser Lino Ferreira op Madeira.

Maar bovenal, geniet van de hartelijke, gastvrije, behulpzame Portugezen. Samen met de Ieren staan zij al jaren met stip op 1 van Els haar lijstje met de fijnste levensgenieters van Europa.

Het rijk met kleurenfoto's geïllustreerde Mijn Portugal,

formaat 17x24 cm, kost €13,32 en is te bestellen op

http://mgl.mijnbestseller.nl/books/139152.

Op zoek naar een ‘eens wat anders’ cadeau? Of al jaren op zoek naar een jaloersmakende vakantiebestemming? Dan zijn de vijftig verhalen in het reisboek Eilandhoppen een must!

Hop mee van eiland naar eiland door Europa. Van de koude kusten van Spitsbergen naar de UNESCO-wijngaarden op Azoren-eiland Pico. Van de lavavelden op IJsland naar kruisvaardersrijk Malta. En van de Atlantische eilanden van Christoffel Columbus, Madeira en El Hierro, naar Terschelling, het eiland van onze eigen ontdekkingsreiziger Willem Barentsz.
Bewonder vrolijk gekleurde papegaaiduikers op beroemde vogeleilanden als Runde en de Farne Islands. Verken eilandjes in het hart van Boedapest, Antwerpen en Parijs. Loop op Iona, Bardsey, Lindisfarne en de Mont-Saint-Michel in eeuwenoude pelgrimsporen. Verbaas je over de vulkanische hitte in de Azoren-bodem van São Miguel of het uiteendrijven van de continenten op IJsland. Je drinkt zivanya, een soort grappa, met Cypriotische wegwerkers en Aima’s eigen gebrouwen bier op Saaremaa in de Oostzee.


Eilandhoppen is uitsluitend via internet te bestellen op
https://mgl.mijnbestseller.nl/books/36985
Prijs: €20,06, formaat 17x24 cm, full colour geïllustreerd met tientallen foto’s, 148 pagina’s.

Wilt u onze Albaworld-nieuwsbrief met reisreportages en boekentips regelmatig ontvangen? Meldt uw e-mail adres dan aan op info@albaworld.nl.